μερτικό

μερτικό
και μερδικό, το (Μ μερτικό[ν] και μερδικό[ν] και ἐμερτικόν και μεριδικόν)
1. αυτό που αναλογεί σε κάποιον από μοιρασιά ή κληρονομιά, μερίδιο («πήρε το μερτικό του από την κληρονομιά και τό πούλησε σε ξένους»)
2. ίση ή ανάλογη μερίδα, τμήμα, κομμάτι ενός συνόλου («το κτήμα χωρίστηκε σε τέσσερα μερτικά»)
3. φρ. «βάνω το μερτικό μου» ή «έχω το μερτικό μου» — συμβάλλω, βοηθώ
νεοελλ.
1. φρ. «με έχει για μισό μερτικό» — μέ θεωρεί ανάξιο
2. παροιμ. «κλέφτης τού κλέφτη το μερτικό δεν κλέφτει» — λέγεται για περιπτώσεις αλληλεγγύης μεταξύ κλεφτών και απατεώνων
μσν.
1. κτήμα, ιδιοκτησία
2. συστατικό μέρος, στοιχείο
3. κλασματικό τμήμα ποσού, ποσοστό
4. πηλίκο
5. μερίδα φαγητού
6. ανταμοιβή
7. σύνολο, ομάδα ανθρώπων
8. κοινωνική μερίδα, τάξη
9. διοικητική περιφέρεια, βασίλειο, κράτος
10. τμήμα γης, τόπος, περιοχή
11. τμήμα τόπου, θέση, σημείο
12. φρ. α) «ἀπὸ τὸ μερτικόν μου» — από μέρους μου, με δική μου πρωτοβουλία
β) «εἰς μερτικόν» — κάπως, ώς έναν βαθμό
γ) «μερτικόν..., μερτικόν» — κατά ένα μέρος..., κατά το υπόλοιπο
δ) «εἰς τὸ μερτικόν
σχετικά με
ε) «ἔχω μερτικὸν ἀπὸ κάτι» — απολαμβάνω
στ) «ἔχω μερτικὸν εἰς κάτι» — ενδιαφέρομαι προσωπικά για κάτι
ζ) «ἔχω μερτικὸν μὲ κάποιον» — συμφωνώ με κάποιον σε κάτι, συμμερίζομαι κάτι
η) «παίρνω μερτικό» — συμπαραστέκομαι.
[ΕΤΥΜΟΛ. < μεριτικόν, ουδ. τού επιθ. μεριτικός (< μερίτης) με ανομοιωτική αποβολή τού πρώτου -ι- (πρβλ. σιτάρι > στάρι, περιβόλι > περβόλι). Κατ' άλλη άποψη, < σερβ. mertik < ουγγρ. mertek. Η λ. μερδικό προήλθε πιθ. από συμφυρμό τών λ. μερτικό + μερίδιο].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • μερτικό — το μερίδιο, ο κλήρος, η μερίδα: Πούλησε το μερτικό του από το μαγαζί σ’ ένα συγγενή …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • ανάλογος — η, ο (Α ἀνάλογος, ον) 1. ο σύμφωνος με τον προσήκοντα λόγο, αυτός που έχει ομοιότητα, αντιστοιχία, συμμετρία με κάποιον, αντίστοιχος, σύμμετρος 2. σχεδόν όμοιος, ισοδύναμος, αντάξιος νεοελλ. το ουδ. ως ουσ. το ανάλογο το μερίδιο (λογαριασμού,… …   Dictionary of Greek

  • μέρος — το (ΑM μέρος) 1. τμήμα ενός όλου, τεμάχιο, κομμάτι (α. «γκρεμίστηκε ένα μέρος τού τοίχου» β. «κίνησις γὰρ αὕτη δὴ μεγίστη τοῑς Ἕλλησιν ἐγένετο καὶ μέρει τινὶ τῶν βαρβάρων», Θουκ.) 2. αυτό που αναλογεί στον καθένα, μερίδιο, μέρισμα, μερτικό («πήρε …   Dictionary of Greek

  • μερίδα — I (Merida). Πόλη (703.324 κάτ. το 2001) του ΝΑ Μεξικού στη χερσόνησο Γιουκατάν, πρωτεύουσα της πολιτείας Γιουκατάν (39.340 τ. χλμ., 1.658.210 κάτ. το 2000). Η πόλη αποτελεί το κέντρο μιας από τις μεγαλύτερες περιοχές καλλιέργειας αγαύης στον… …   Dictionary of Greek

  • μερίδιο — το (ΑM μερίδιον, Μ και ἱμερίδι[ν] και μερίδι[ν]) μικρό μέρος, μικρή μερίδα νεοελλ. μσν. μερίδα, μερτικό, το μέρος που αναλογεί σε κάποιον («πήρε μεγάλο μερίδιο από την κληρονομιά κι έτσι ζει πλουσιοπάροχα») μσν. 1. ομάδα, κατηγορία πληθυσμού 2.… …   Dictionary of Greek

  • μερδικό — το (Μ μερδικό και μερδικόν) βλ. μερτικό …   Dictionary of Greek

  • μερτίκι — μερτίκι, τὸ (Μ) μισθός, αποζημίωση. [ΕΤΥΜΟΛ. < *μερτίκ ιον, υποκορ. τού μερτικό. Κατ άλλη άποψη, < ρουμ. mertic] …   Dictionary of Greek

  • μερτικός — μερτικός, ή, όν (Μ) λιγοστός. [ΕΤΥΜΟΛ. < μεριτ ικός (< μερίτης) με αποβολή τού ι (βλ. λ. μερτικό)] …   Dictionary of Greek

  • μισός — ή, ό (Μ μισός, ή, όν) αυτός που αποτελεί το ένα από τα δύο ίσα μέρη ενός πράγματος ή ενός ποσού, ήμισυς νεοελλ. 1. ασυμπλήρωτος, ατελής, ελλιπής, λειψός, κολοβός («μισές δουλειές έκανες πάλι») 2. φρ. α) «μισό μισό» ή «μισό και μισό» ανακατωμένο ή …   Dictionary of Greek

  • μοίρα — Ορεινός οικισμός (υψόμ. 860 μ., 41 κάτ.) στην πρώην επαρχία Πάτρας του νομού Αχαΐας. Βρίσκεται νοτιοανατολικά της Πάτρας. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Πατρέων. * * * η (ΑΜ μοῑρα, Α ιων. γεν. ης) 1. τμήμα ενός συνόλου χωρισμένου σε μέρη, τεμάχιο …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”